NÝR ÍSLENSKUR HELLIR - BÚRI - MYNDIR

Fyrir nokkrum dögum, þá átti ég þess kost að komast inn í einna af nýjustu perlum náttúru Íslands. En sú ótrúlega fallega perla heitir Búri og er hraunhellir sem finna má í Leitarhrauni ofan við Hlíðarendahjalla (nákvæmari staðsetning ekki gefin). Þarna er á ferð hellir sem er svo fagur og sérstakur að hann er þess full verðugur að fá að komast á Heimsminjaskrá UNESCO.

Hér má svo sjá myndum úr hellinum sem greinarhöfundur tók með dyggri aðstoð frá Þóri Má Jónssyni og Ásgeiri Sig.

Árið 1993 skráði Guðmundur Brynjar Þorsteinsson, svæðisfulltrúi Hellarannsóknarfélags Íslands á Suðurlandi stað þar sem hugsanlega mætti finna hellir þar sem Búri fannst síðar.

Árið 2005 verður Björn Hróarsson þess aðnjótandi að komast fyrstur niður í hellinn Búra. The cave Buri was first found in 1993. In 2005 the cave was fully discovered by Björn Hróarsson. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Eins og oft vill verða með íslenska hraunhella, þá er framalega í þeim miklar ísmyndanir. Fremst í Búra mátti sjá leifar af ís frá vetrinum sem þegar var farið að ganga mikið á.

Hraunhellir virkar eins og ísskápur og er hitastigið oft nálægt 4 °C. In cave Búri's mouth was huges iceicles. It is common to find in Icelandic lava tubes like Búri a lot of ice. Therefore the temperature in such cave is often around 4°C. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Eftir að hafa gengið í gegnum íssvæðið, þá þarf að brölta yfir mikið af stórgrýti sem hefur hrunið úr loftinu. Hér byrjar hellirinn að opnast og nær sumstaðar allt að 20 metra hæð.

Hér má sjá hraunbrúnir á veggjum hellisins í mismunandi hæðum sem sýnir hversu hátt hraunstraumurinn hefur náð á mismunandi tímum. Í gólfinu má svo sjá hraungrýti sem hefur fallið úr loftinu eða náð að storkna rétt áður en hraunrennslið hefur náð að stöðvast. Picture inside cave Búri which is one of the biggest lava tube in the world. The cave is around 1000 meters long. It was hard to get any good photos here because of the size of the cave. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Eins og er, þá er verið að skoða 2-3 staði þar sem geta verið hliðargöng eða þá að göngin halda áfram. Hér er einn staður hátt uppi til hliðar þar sem ekki er enn búið að klifra upp og kanna nánar.

Staðurinn er erfiður uppgöngu og hafa menn dottið þarna niður þegar verið var að reyna að komast upp á sylluna þar sem þessi litli hliðarskúti er. Líklega þarf að skrúfa bolta í veginn til að hægt sé að komast þarna upp með góðu móti og kanna aðstæður betur. Líklega er þarna um að ræða öndunarop á hellinum þar sem gas eða loft hefur náð að streyma út.The cave Búri is one of the newest cave in Iceland and just found 2-3 years ago. Here is a small side cave that need to be researched but very difficult to enter. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Eins og sjá má, þá er litadýrðin mikil á veggjum hellisins Búra

Hraunið hefur tekið á sig ýmsar myndir. Hitinn hefur mótað hraunið og litað víða. Hér má sjá storknaða hraunstrauma í hliðum hellisins Búra. Inside cave Búri the wall can be very color-full. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Á þessari mynd er auðvelt að átta sig á því hvað hellirinn Búri er stór. Hér er hátt til lofts og vítt til veggja.

Hér er stór hvelfing í Búra sem er líklega um 20 metrar á hæð og um 10 metrar á breidd. Cave Búri's height is sometimes around 20 meters. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Hér hafa félagarnir Þórir og Ásgeir fengið sér sæti á einum af tveimur hraunfossum í hellinum Búra

Smá hraunspía hefur náð að stoppa eða styrðna á hraunbrúninni. Picture of lava waterfall, one of two, in cave Búri (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Hraungöng í hraunhellinum Búra í leitarhrauni

Hér má svo sjá skýringuna á því hvers vegna hraungöng fá nafnið "Lavatube" (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Eftir langa og erfiða göngu (um 1 km), þá er skyndilega gengið fram á "svarthol" og því eins gott að passa sig vel. Hér "endar" hellirinn Búri í ægifögrum hraunfossi sem steypist fram af brún niður í hyldýpið

En þar sem við félagarnir vorum undir það búnir að takast á við þessa raun, var strax hafist handar við næsta skref og það var að láta sig síga ofan í þessa holu. Black hole in cave Búri, "BIG" lava waterfall dissapear to the "Center of the Earth". Was it here the where "Journey to the Center of the Earth" started? No, we are not in Snæfellsjökull, we are far away in cave Búri on Reykjanes peninsula. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Menn eru fljótir að gera sig klára til að láta sig síga niður í "svartholið" eða hraun-svelginn. Hér er Þórir komin í línu og byrjaður á að fikra sig varlega niður í hyldýpið

Hér má sjá hrauntröð í frjálsu falli sem náð hefur að stirðna á leiðinni niður. Aðstæður eru hrikalegar og hraunið oddhvasst. Passa þarf línur sérstaklega til að þær skerist ekki í sundur. Here we can see outstanding natural phenomena. A huge waterfall made of lava inside the cave Buri. There is a good reason to put cave Búri on the lists of World Heritage Sites by UNESCO. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Þegar komið er ofan í gatið og niður á botn, sem er um 20 metrum neðar, þá má sjá þessa sýn hér þegar horft er upp eftir fossinum. Ferðin tók um 9 kl.st. og var mjög flókið að ljósmynda hellinn vegna aðstæðna. Hér er ein af mörgum myndum sem teknar eru fyrir neðan hraunfossinn í Búra.

Spurning um að bloggarar taki sig saman og reyni að finna flott nafn á þennan myndalega hraunfoss. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Hér hafa hellarannsóknarmenn reynt að grafa sig í gegnum laust grjóthrun þar sem hraunfossinn eða svelgurinn endar

Vandamálið er að mikið er af lausu grjóti sem getur við minnsta rask hrunið yfir þá sem þarna eru á ferð. Þórir bendir þarna á einn stóran stein sem vegur salt ofarlega í holunni. Here is a small hole we had to squeeze through in bottom at the end of lava-waterfall in cave Buri. Will it be possible to go further into or back to the future? (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Hér er Þórir á leið til baka upp hraunfossinn sem er um 13 metrar á hæð. Eins og sjá má, þá ver svelgurinn víður eða um 2-3 metrar. Gaman er að skoða hliðarnar og hraunstráin sem eru tröllvaxin og hafa runnið niður með hliðunum.

Litirnir eru ótrúlegir á þessum stað í hellinum. It's a bit red the waterfall in cave Buri, but instead made of water it is made of rusted oxide lava. Colorful walls and lava formations are over all. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)

Hér eru risavaxin hraunstrá sem liggja upp með svelgnum að sunnanverðu. Hér má vel sjá hvernig bráðið hraunið hefur lekið með hliðunum rétt eftir að hraunrásin tæmist og þessi myndarlegu hraunstrá náð að stirðna niður með hliðunum

Huge lava needles from top to the bottom for about 13 meters long! The location is a secret, because to much traffic will destroy it. (smellið á mynd til að sjá fleiri myndir)



Kjartan
WWW.PHOTO.IS

Umsjónin á of margra hendi?

Athugasemdir

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 21.7.2008 kl. 06:51]

p.s. það er margt sem er stofnannavætt hér á Íslandi. En því miður er ekkert stöðugildi hjá ríkinu sem sér um skráningu á náttúruminjum eins og hellum og liggja margir þeirra undir skemmdum vegna ágangs ferðamanna og sóðaskaps ...!

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 21.7.2008 kl. 07:34]

Stórfenglegt!

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 21.7.2008 kl. 07:56]

Já náttúran getur stundum verið ótrúleg ... Best að skjótast í 6 daga ferð ... bless :)

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 21.7.2008 kl. 07:59]

Hellirinn fer þó ekki á heimsminjaskrá fyrr en einhverjir burgeisar eru búnir að byggja sér sumarbústaði við hellismunnann og komin er sjoppa og hótel á staðinn.

[Óskar Þorkelsson, 21.7.2008 kl. 10:25]

vá.. en þetta er ekki fyrir mig.. ég held mig við yfirborðið og nýt svo myndana frá þér í staðinn Kjartan ;)

[JEG, 21.7.2008 kl. 10:31]

Djöfull er þetta magnað. *slef* Gæti alveg náð mér undir yfirborð jarðar til að skoða þetta. Hrikalega stórbrotið.

Ég hef aðeins skoðað ja 2 hella en það er Lauvatnshellir á Laugarvatnsvöllum og svo Gjábakkahellir í Gjábakkahrauni. En ég hef farið 2x í gegnum hann en það eru nú orðin nokkuð mörg ár síðan.

Kveðja úr sveitinni.

[Einar Indriðason, 21.7.2008 kl. 11:45]

Flottar myndir!

(Kjartan, veistu... þú og myndirnar þínar hafa vakið hjá mér miklu meiri áhuga á að skoða landið okkar, sem er bara gott mál.  Kærar þakkir fyrir þessar myndir allar frá þér.)

[Jón Grétar Sigurjónsson, 21.7.2008 kl. 20:06]

Mikið öfunda ég ykkur að hafa komist þarna niður, en gott að vita að Ásgeir bróðir hélt uppi fjölskylduheiðrinum. Ég verð bara að fara í næstu ferð. Annars er Búri er magnað fyrirbæri og gaman að sjá hvort við náum að ryðja burt hruninu við fossbotninn og sjá hvað þar kemur í ljós.

Varðandi heimsmynjaskráningu og burgeisa, er hellirinn ekki í landi Jóns Ólafssonar?

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 21.7.2008 kl. 23:29]

Sæll Jón,

Ásgeir stóð sig mjög vel sem ljósmyndafyrirsæta. Slíkt starf reynir mjög á þolinmæðina í hellamyndatöku og verða menn að sitja oft alveg hreyfingalausir í 30 sek ef svona myndataka á að heppnast. Einnig þarf að stjórna mörgum flössum og ljósum og þarf mikla útsjónasemi ef það á að koma vel út. En við vorum víst eitthvað um 9 kl.st. í þessari ferð. Þetta er mikið labb og um 2 km gangur fram og til baka neðan jarðar ug sumt við frekar erfiðar aðstæður. En Ásgeir var víst búinn að fara þetta áður og þekkt því vel til.

[Pálmar Þórisson (IP-tala skráð) 22.7.2008 kl. 20:01]

Þetta eru flottar myndir Kjartan, get ímynað mér að það hafi verið nokkuð ervitt að komast þarna um. það lítu út fyrir að þú sért á leiðinni niður í svartholið á einni myndinni á vefnum. Var það "Setup "? eða fórst þarna niður ?

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 22.7.2008 kl. 22:05]

Takk Pálmar.

Það verður að segjast að þessi ferð tók töluvert á. Ég varð að fara ofan í svartholið, annars hefði ég ekki geta tekið þessar myndir. Við vorum með 2 bönd annað fyrir Þórir sem stillti sér upp og svo hitt fyrir mig þar sem ég var fyrir ofan hann á meðan myndað var og svo seinni hluti myndanna þar sem að ég var fyrir neðan hann þegar hann klifraði upp :)

Ein áhugaverðasta myndin í þessari seríu er mynd númer 11 eða sú sem er númer 4 neðan frá. Það er panorama mynd (víðmynd) tekin neðst í hellinum og er opið sem að ég seig niður um fyrir ofan í miðri mynd. Efri hlutinn sýnir grílukerti eða hraunstrá þar sem menn eru búnir að vera að leita eftir opi sem hlítur að halda áfram því annars myndi þessi hola hafa fyllst fljótt upp. Neðri hluti myndarinnar sýnir svo hraunfossinn sem er rauður á lit þar sem hann fellur fram af brúninni niður í botninn þar sem ég stend og tek myndina.

[Lára Hanna Einarsdóttir, 22.7.2008 kl. 22:15]

Ég hef áreiðanlegar heimildir fyrir því að Búri sé í landi því sem Ólafur Áki, sveitarstjóri Ölfuss, gaf Jóni Ólafssyni án þess að ráðfæra sig við nokkurn mann.

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 22.7.2008 kl. 22:51]

Ég hélt að þetta snérist aðalega um að útvega smá skika eða land undir 1 stykki hús fyrir vatnsframleiðslu. Varla er þörf á að gefa land lengst inn á afrétt til þess að hægt væri að tappa þessu blessaða vatni á flöskurnar hans Jóns og son´s :)

[Guðbjörg Erlingsdóttir (IP-tala skráð) 22.7.2008 kl. 23:46]

Já nátúran er stórkostleg, takk fyrir myndabloggið þitt! Tek undir að það hefur ýtt undir áhuga minn á að skoða landið mitt og það gangandi!

kveðja

[Guðbjörg Erlingsdóttir (IP-tala skráð) 22.7.2008 kl. 23:48]

Náttúran, þoli ekki þegar ég geri stafsetningarvillur,

kveðja aftur!

[Sigurbjörg Sigurðardóttir, 23.7.2008 kl. 23:42]

Er heilluð eins og alltaf ,þegar ég sé myndirnar frá þér Stórkostlegar.Takk fyrir ánægjuna að lesa þitt blogg.

[Heidi Strand, 24.7.2008 kl. 20:52]

Takk fyrir mig.